× NAF
Launch Recite Me assistive technology
NAF, Nutritional Advanced Formulas for horses and ponies
MAAK HET VERSCHIL

INZICHT IN PAARDENMEST

Wat kan de mest van jouw paard je vertellen over zijn gezondheid?

Dr Andy Richardson, BVSc, CertAVP(ESM), MRCVS Veterinair directeur, NAF
Kate Hore, Rnutr(dier), R.Anim.Technol. (Cert) Hoofd voedingsdeskundige, NAF

Het bestuderen van de mest van je paard is niet per definitie een leuke bezigheid, maar het kan belangrijke informatie geven. De spijsvertering hangt nauw samen met de gezondheid van je paard, meer dan 70% van de weerstand wordt in de darmen bepaald. Daarom kan de mest je niet alleen belangrijke informatie geven over de gezondheid van je paard op dat moment, maar ook het risico op het ontwikkelen van problemen in de toekomst.

Onderstaand lees je hoe de mest kan worden geanalyseerd:

Het bestuderen van de mest van je paard is niet per definitie een leuke bezigheid, maar het kan belangrijke informatie geven. De spijsvertering hangt nauw samen met de gezondheid van je paard, meer dan 70% van de weerstand wordt in de darmen bepaald. Daarom kan de mest je niet alleen belangrijke informatie geven over de gezondheid van je paard op dat moment, maar ook het risico op het ontwikkelen van problemen in de toekomst.

Onderstaand lees je hoe de mest kan worden geanalyseerd:

Het bestuderen van de mest van je paard is niet per definitie een leuke bezigheid, maar het kan belangrijke informatie geven. De spijsvertering hangt nauw samen met de gezondheid van je paard, meer dan 70% van de weerstand wordt in de darmen bepaald. Daarom kan de mest je niet alleen belangrijke informatie geven over de gezondheid van je paard op dat moment, maar ook het risico op het ontwikkelen van problemen in de toekomst.

Onderstaand lees je hoe de mest kan worden geanalyseerd:

Consistentie

De consistentie van de mest, ofwel hoe de mest eruit ziet, kan variëren. Het is ook een goede indicator voor de gezondheid in de darmen. De consistentie kan in 7 categorieën worden onderverdeeld:

Horse Poop

1 - Waterige diarree

Een paard dat natte, waterige diarree heeft moet worden gezien als een medisch noodgeval. Je dierenarts zal hierbij de ernst van de situatie bepalen en een behandelplan opstellen. Dit is overigens een andere aandoening dan het Free Faecal Water Syndrome (mestwater) wat hieronder wordt toegelicht (punt 7).


Horse Poop

2 - Diarree

Er zijn talloze oorzaken die diarree bij een paard kunnen veroorzaken en de ernst kan variëren van zeer ernstig tot mild. Echter is iedere vorm van diarree een reden om dit bij je dierenarts aan te kaarten. Vooral bij veulens komt diarree regelmatig voor omdat hun darmen moeten wennen aan de veranderingen in het dieet en de omgeving. Je zou in deze gevallen een korte kuur van pre- en probiotica en bindmiddelen kunnen overwegen. Overleg hiervoor eerst met je dierenarts.


Horse Poop

3 - Zachte, vormeloze mest

Deze vorm van mest wordt vaak vergeleken met koeienvlaaien. De mest is niet vloeibaar maar bestaat ook niet uit mestballen. Deze consistentie is niet normaal en is een indicatie dat er iets niet naar behoren werkt in de darmen van je paard.

  • Zorg ervoor dat je paard voldoende vezels binnen krijgt. Vers gras kan relatief weinig vezels bevatten, met name wanneer het snel groeit en het veel regent. Het kan helpen om het paard droog hooi bij te voeren in de wei.
  • Een verstoring in de zuurtegraad in de darmen kan voorkomen wanneer schadelijke bacteriën de overhand krijgen over de goede bacteriën. Een zure omgeving wordt gecreëerd, waardoor de vertering in de darmen minder efficiënt verloopt en de mest als vormeloos wordt uitgescheiden. Oorzaken hiervan kunnen vers gras, overmatig krachtvoer en stress zijn. Het kan in deze gevallen helpen om het paard te ondersteunen met een supplement wat pre en probiotica bevat, in combinatie met zuurremmers en bindmiddelen.

Horse Poop

4 - Zachte, glanzende mestballen

Dit is hoe de mest er idealiter uitziet. Het geeft een indicatie dat de spijsvertering van het paard goed verloopt. De mestballen zijn rond, zacht en glanzend. Deze mest zie je doorgaans bij gezonde paarden die toegang hebben tot weidegang in combinatie met voldoende vezels (zoals hooi) in het dieet.


Horse Poop

5 - Stevige mestballen

Hier is het dieet doorgaans gebaseerd op vezels en hoewel dit in essentie goed is hebben paarden met dit type mest vaak geen of slechts beperkt toegang tot vers gras. Dit type mest wordt ook als normaal beschouwd en zien we vaak in de winterperiode.


Horse Poop

6 - Hard/droog

Als de mest hard en droog is kan dit duiden op uitdroging of slechte kwaliteit ruwvoer. Zorg ervoor dat het paard meer vocht binnenkrijgt. Dit kun je bijvoorbeeld doen door het hooi eerst in water te weken, of om nat voer (bijvoorbeeld slobber) te geven en hier elektrolyten aan toe te voegen om het drinken te stimuleren. Zorg ervoor dat het gebit van het paard regelmatig wordt gecontroleerd door een dierenarts of paardentandarts, omdat een slecht gebit (en hierdoor minder goed kunnen kauwen) harde, droge mest als resultaat kan hebben.


Horse Poop

7 - Mestwater (free faecal water)

Mestwater is het vocht wat uit de anus kan worden uitgescheiden terwijl de mest zelf er normaal en gezond uit ziet. Het vocht kan voor, tijdens of na het mesten worden uitgescheiden en hoewel de oorzaak hiervan nog niet bekend is, wordt het niet vaak in verband gebracht met een slechte darmgezondheid. Echter kan het wel huidirritatie veroorzaken en vliegen aantrekken, wat extra verzorging zoals poetsen en wassen kan vragen. Zorg ervoor dat het paard voldoende vezels binnenkrijgt en vul het dieet aan met een supplement wat pre- en probiotica en bentoniet klei als bindmiddel bevat.

Frequentie

Paarden mesten doorgaans evenveel keer per dag. Het is daarom belangrijk om te weten wat voor jouw paard normaal is. Veranderingen – meer of minder vaak mesten per dag- kunnen een aanwijzing zijn dat er een probleem is in de spijsvertering. Merries en ruinen mesten gemiddeld zo'n 8 tot 12 keer per dag, bij hengsten en veulens is dit vaak wat meer. Paarden die veel hooi eten mesten gemiddeld vaker dan paarden die voornamelijk vers gras als ruwvoer binnenkrijgen. Dit komt doordat, hoewel hooi goed kan worden verteerd, niet alles wat het paard binnenkrijgt kan worden verteerd. Dit leidt tot een hogere mestfrequentie.

Te weinig mesten kan worden veroorzaakt doordat het paard minder eet, en dan met name minder vezels binnenkrijgt. Echter, als het paard helemaal niet meer mest of er zijn tekenen van koliek bestaat het risico dat er een verstopping in de darm is. Bel in zo'n geval altijd direct de dierenarts. Vaker mesten kan komen door diarree, een verstoring in de darmbalans, stress of opwinding.

Kleur

Het dieet heeft de grootste invloed op de kleur van de mest en de kleur van variëren van groen tot bruin. Paarden die veel vers gras eten zullen meer groenkleurige mest hebben, paarden die voornamelijk hooi eten zullen meer bruin gekleurde mest hebben. Sommige voeders kunnen er ook voor zorgen dat de mest een oranje tint krijgt.

Als de mest geel is, is dit een indicatie dat er slijm van de darmwand is uitgescheiden en dit is een teken dat de spijsvertering is vertraagd. Hou in dit geval je paard goed in de gaten, verhoog de vochtinname door het hooi eerst te weken en dien elektrolyten toe. Als de gelige kleur in de mest aanhoudt, neem dan contact op met je dierenarts. Doe dit ook als er duidelijk slijm in de mest te zien is.

Geur

Een opvallende, vieze geur van de mest kan in verband worden gebracht met een infectie (vaak in combinatie met diarree). Het kan ook een teken zijn dat het paard te veel koolhydraten of eiwitten heeft binnengekregen. Dit wordt vaak veroorzaakt door het voeren van te veel krachtvoer. Een te hoge zuurtegraad in de darm, waarbij de goede bacteriën zijn verdrongen door schadelijke bacteriën kan ook een zure, abnormale geur veroorzaken.

Conclusie

Mest kan een goede indicator zijn om de algemene gezondheid van je paard te beoordelen. Het is belangrijk om het gedurende en bepaalde periode in de gaten te houden om zo een duidelijk beeld te krijgen van wat normaal is voor jouw paard. Als je weet wat de frequentie, kleur, geur en consistentie van de mest is, kun je hiermee de status van de spijsvertering beoordelen en je alert maken wanneer er veranderingen optreden. Het is belangrijk dat de darmen de juiste voedingsstoffen te verwerken krijgen om normaal te kunnen functioneren en de gezondheid van je paard op peil te kunnen houden. Een verstoorde spijsvertering kan leiden tot complicaties, dus het is belangrijk om veranderingen in een vroeg stadium waar te nemen.